Nieuwsbrief
Natuurlijk Tuinieren 

 

Het spijt me dat u even hebt moeten wachten op onze nieuwe nieuwsbrief. De aangekondigde nieuwsbrief van december is helaas vervallen. De AVVN-medewerker die voorheen de Nieuwsbrief schreef, Evelien, heeft vorig jaar haar functie neergelegd .Vanaf december heb ik Cecile Kuipers, de taken overgenomen

Allereerst u allen nog de beste wensen voor 2009. Ik hoop dat het voor u weer een mooi tuinjaar wordt. Dit jaar begon stevig met een flinke vorstperiode rond de jaarwisseling.  Hopelijk hebt u uw vorstgevoelige planten goed afgedekt, want het was weer even als vanouds echt winter. De echte schaatsliefhebbers kwamen eindelijk weer eens goed aan hun trekken, al zat een Elfstedentocht  er toch ook weer niet in. Maar wat niet is kan nog komen.

Op momenten dat het weer even  wat zachter wordt, het zonnetje schijnt, de vogels zich al weer laten horen en je de eerste bolgewasjes al ziet bloeien kun je je verbeelden dat het al weer een beetje lente wordt. Als rechtgeaarde tuinier kijk je reikhalzend uit naar het moment dat je weer lekker buiten aan de gang kunt gaan. Helaas, we moeten nog even geduld hebben.

Het tuinwerk beperkt zich op het moment tot wat snoeiwerk (bij zacht en droog weer) of wat structurele aanpassingen in de tuin zoals bijvoorbeeld het maken van tuinafscheidingen.

 

Naar boven

Snoeien

In het algemeen is het zo dat je bomen beter in de zomer  kunt snoeien omdat de snoeiwonden dan sneller overgroeien, waardoor er minder gevaar is voor bijvoorbeeld infectie. Van oudsher snoeide men echter graag in de winter, de tijd dat er verder i n de tuin weinig te doen is. Appels en peren verdragen snoei in de winter. Laat pruimenbomen echter met rust. Deze zijn gevoelig voor ziekten als  loodglans en kanker en snoei je daarom liever in de zomer.

Naar boven

(Natuurlijke) tuinafscheidingen

Mocht u deze winter van plan zijn een nieuwe tuinafscheiding te maken, dan zou u eens kunnen overwegen een ouderwetse ‘tuun’ te vlechten van wilgentenen. Dit is de tijd dat knotwilgen gesnoeid worden en u dus aan vers materiaal kunt komen

Wilt u weten hoe je dit doet bestel dan ons Groentje ‘Takkenwerk’ (via een mailtje aan boekhouding@avvn.nl.) Hierin vindt u tevens omschreven hoe u een takkenril of een vlechtheg maakt, ook twee mooie alternatieven voor een schutting rond uw tuin, al heb je hier wel wat meer ruimte voor nodig.

Wilgentenen kunt u betrekken via verschillende bedrijven: kijk onder www.bleeslat.nl, www.vanschaik.nl of www.griendhouthandel.nl.
 

Naar boven

Bouwen met hout

Mocht u de komende tijd nog klussen hebben in de tuin te doen hebben,  waarbij u hout nodig  hebt, kies dan liever niet voor geïmpregneerd hout. Dit bevat zware metalen, die uiteindelijk door uitspoeling en vertering van het hout in het milieu terechtkomt. Alternatieven zijn inlandse hardhoutsoorten als kastanjehout (van de tamme kastanje), eikenhout en Robinia, hout van de valse acacia. Deze houtsoorten gaan ongeïmpregneerd 15 tot 25 jaar mee.

Kastanjehout en eikenhout is o.a. te koop bij Van Vliet in Langbroek, www.kastanjehout.nl , robiniahout  kunt u betrekken bij Robiniawood, Beek en Donk. www.robiniawood.nl.

Kastanjehout is er in landelijk ogende hekken van gespleten stammetjes, verbonden door ijzerdraad, maar ook in rondhout. Eikenhout en robinia is ook verkrijgbaar in palen, latten, planken. Houdt er wel rekening mee dat het inlands hardhout niet altijd 100 % recht is.

Wilt u toch liever tropisch hardhout let er dan bij aankoop op dat dit  FSC-hout is. FSC staat voor de Forest Stewardship Council (Raad voor Goed Bosbeheer) een in 1993 opgerichte internationale organisatie, die verantwoord bosbeheer stimuleert. FSC stelt wereldwijde standaarden voor bosbeheer op, met daaraan gekoppeld een keurmerk. Koop u hout met dit keurmerk, dan kunt u er zeker van zijn dat het hout uit  goed beheerde bossen komt.  

 

Naar boven

Gereedschapsonderhoud

Een werkje voor de winter is ook het nalopen van uw tuingereedschap. Niet voor iedereen gesneden koek: hoe slijp je je gereedschap bijvoorbeeld? Het kan geen kwaad om daar eens wat advies over te krijgen: De Wiltfang verzorgt in Maartensdijk, bij Utrecht, op 7 februari en 7 maart enkele workshops over dit thema. Zie voor informatie hierover www.wiltfang.nl.

 

Naar boven

Andere workshops en cursussen

Er worden zo vroeg in het jaar ook al weer wat workshops over tuinieren gegeven, waar u uw licht kunt opsteken en medetuiniers kunt ontmoeten:

Alma Huisken , culinair groenauteur en ecologisch moestuinder geeft in januari, februari en maart drie Proeftuinvertellingen op De Deel  in Molenrij (Groningen). De eerste, van januari, is helaas bij het verschijnen van deze Nieuwsbrief al geweest, maar er komen er dus nog twee:

Op donderdag 12 februari: ‘Die geweldige, groene kringloop’: In de natuur gebeurt niets zonder reden, en in de biologische moestuin evenmin. Immers, ‘afval’ bestaat niet… het is dikwijls perfecte voeding voor de tuin. Hoor in een aanstekelijke vertelling over de basisbeginselen van de groene kringloop die u direct en eenvoudig kunt toepassen!

En op donderdag 12 maart: Handen uit de mouwen’:

Het moestuinseizoen begint. Spitten, zaaien, aardappels poten... In maart popelt elke moestuinder om aan de slag te gaan. Laat u bij de start van dit seizoen inspireren door een ‘’ouwe’’ rot in het vak. Ga opgeladen de lente in, met de handen uit de mouwen!

Voor verdere  informatie en boekingen: 0595 – 481580, almahuisken@xs4all.nl

Centraler in het land is de cursus van Claudia Reina ( Eemnes ): Eten uit je eigen smultuin. Op 4 woensdagochtenden  (11 febr., 11 maart, 15 april en 13 mei , van 10.00  – 12.00  uur) worden door haar voor de lente en zomer inspiratiebronnen aangereikt.

Van vensterbank binnentuin tot balkon potten, van moestuin tot volkstuin en van fruitkooi tot boomgaard: Claudia Reina geeft tips over bodembewerking, zaaien, voorzaaien en uitpoten, zij vertelt welke bloemen eetbaar zijn en nog veel meer. Aan het eind krijgt iedereen nog iets mee om thuis uit te proberen.

U kunt u opgeven via tel.nr. 035-5312939, cursus KOK-014, zie ook op www.volksuniversiteitlaren.nl.

Cursus Leifruitteelt:

Joke van de Ban, bekend van artikelen in De Tuinliefhebber verzorgt samen met Jan Freriks een cursus van 5 bijeenkomsten, verdeeld over het jaar: De data zijn 20 februari, 6 maart, 8 mei, 3 juli en 28 augustus, van 10 tot 16.00 uur. De locatie wisselt per keer, om leifruitbomen  in verschillende condities en opkweekfasen te zien. Een leerzame cursus, waarin u  tijdens de ochtenden de theorie krijgt aangereikt en in de middag in twee groepen gaat oefenen. Maximaal kunnen er 12 deelnemers meedoen, de kosten zijn € 385,- inclusief handleiding, thee, koffie en lunch. Voor meer informatie kunt u terecht bij Joke van de Ban, info@mapelle.nl, tel. 4655033.

Naar boven

 

Boeken

Het kan heerlijk zijn om op een winterse dag lekker warm bij de kachel c.q. centrale verwarming te kruipen met een boek om inspiratie en kennis op te doen voor het nieuwe seizoen. Daarom enkele tips:

 

In februari verschijnt  Eten uit eigen tuin. De auteur is Andi Clevely, zelf al bijna veertig jaar tuinier, schrijver van meer dan twintig succesvolle tuinboeken en in Engeland bovendien bekend van de tuinserie From the Ground Up.

In zijn nieuwe boek helpt hij de beginnende en gevorderde moestuinier bij het beoordelen van zijn stukje grond en de beslissing wat daarop het beste kan worden verbouwd. Hij beschrijft  de teelt van groenten, fruit en kruiden met daarbij overzichtelijke zaai- en oogstschema’s, geeft informatie over eco-vriendelijke bestrijdingsmiddelen en tips van ervaren tuiniers. Bovendien vindt u in het boek talloze recepten om de oogst smakelijk op tafel te zetten.  ISBN 978 90 215 3529 6, Prijs: € 24,95

Een tweede boek, nieuw op de markt,  is het Botanisch Woordenboek. Van Henk Eggelte met illustraties van Majolein Spitteler.  Een nuttig boek voor wie nogal eens iets opzoekt in een flora maar struikelt over de botanische termen die hierin gebezigd worden. Het Botanisch Woordenboek helpt u en geeft van zo’n 1300 botanische termen een heldere omschrijving van de betekenis, waar nodig met verwijzingen naar verwante of tegenovergestelde termen. De zwartwit lijntekeningen geven extra ondersteuning. Het Botanisch Woordenboek is een handig hulpmiddel voor de echte plantenliefhebbers! ISBN: 978 90 5011 289 5, Prijs: € 19,95.

Graag wil ik u ook nog eens wijzen op het Handboek Natuurlijk Tuinieren, een eigen uitgave van het AVVN. Het boek is geschreven met als doel tuinparken te stimuleren om te kiezen voor een natuurlijke aanpak van het beheer. Tuinverenigingen kunnen zich aanmelden voor een compleet begeleidingstraject en het handboek vormt hier een onderdeel van. Als alle adviezen uit het handboek en van de begeleiders goed worden opgevolgd, kunnen de tuinparken in aanmerking komen voor het Nationaal Keurmerk Natuurlijk Tuinieren. 

Dus, bent u lid van een tuinvereniging, dan is het handboek misschien iets voor uw vereniging. Maar ook als u in uw  eentje tuiniert kan dit handboek heel nuttig voor u zijn, want u vindt er tal van tips voor ‘eigen gebruik’.

Naar boven

 

Open tuinen

Vanaf februari zijn  al weer de eerste tuinen te bezoeken: Bloeiende bolgewassen, stinzenplanten, er is weer van alles te bewonderen:

Kwekerij/Tuin ‘De Boschhoeve’ in Wolfheze opent het tuinseizoen op 19, 20 en 21 februari met een bruisend Sneeuwklokjesfeest, leuk voor iedere liefhebber van vroegbloeiende bolgewassen. Vele soorten sneeuwklokjes zijn bloeiend  te koop, zodat u hun bijzondere kenmerken goed kunt bekijken. Er is een uitgebreide collectie stinzenbollen (verwilderde bolgewassen van oude buitenplaatsen) op de pot gezet, evenals kleinbloemige en bijzondere witbloeiende narcissoorten. Tevens is er ruime keus uit vele soorten tuincyclamen, onbekende voorjaarsbloeiende heesters en tientallen kleinbloemige clematissen. De bollenkisten liggen vol zakken met verse, veelbelovende zomerbollen.

Er zijn diverse lezingen te volgen: Op donderdag Gert-Jan van der Kolk: ‘Bijzondere Engelse sneeuwklokjes’, op vrijdag Trudi Woerdeman: ‘Stinzenplanten, vreugde van een vroege lente’ en op zaterdag Harry Pierik: ‘Winterbloei in een stadstuin’. Bij goed weer is de tuin opengesteld.

In april kunt u op de Boschhoeve wederom terecht tijdens de Speciale open voorjaarsweekenden: Dan zijn in de 5000 m2 grote tuin duizenden bloeiende voorjaarsbollen te bewonderen. Honderden tulpen in de grote siermoestuin, een boomgaard vol sneeuwklokjes, narcissen en anemoontjes, grote plakkaten bosanemonen in de schaduwtuin, lange banen van witte narcissen in het grasveld en grote terracotta potten boordevol kleurige bollenmengsels. Voor info: www.boschhoeve.nl

Ook  ‘De Warande’ te Laag-Keppel houdt in het voorjaar open dagen:  de zogenaamde Stinzenplantendagen. Elke zondag (van 29 maart t/m 3 mei, en 2e paasdag i.p.v. 1e paasdag) kunt u er terecht om hun collectie te bewonderen. Kijk op www.dewarande.nl.

Op 21 en 22 maart  het Zaai- en Kweekweekend gehouden in het Kassencomplex van de Botanische Tuinen bij Fort Hoofddijk (Budapestlaan 17, Utrecht).  Er zijn verschillende liefhebbersverenigingen waar u uw kunt licht opsteken of u kunt een workshop volgen bij één van de tuinexperts van Fort Hoofddijk. Neem ook de tijd om in de Botanische Tuin rond te kijken. Er is een grote kas met tropische planten, een rotstuin en een informatieve tuin met allerlei cultuurgewassen. Meer informatie:  030-2535455 of kijk op www.botanischetuinen.uu.nl

En dan is inmiddels het voorjaar weer volop op gang en kunt u zelf weer aan de gang in de tuin: Wilt u dit jaar wat meer bloei in de tuin dan kunt u hiervoor ook nog zaden bestellen bij de Hoornbloem: In de afdeling Hoorn/West-Friesland van de KNNV is ieder jaar een groep vrijwilligers bezig met het verzamelen en schonen van wilde plantenzaden in eigen tuin. Deze vaak zeer zeldzame zaden worden voor een klein prijsje verkocht aan belangstellenden in het hele land. De zadenlijst 2009 telt 358 verschillende soorten en bovendien 7 mengsels voor bijv. vlindertuin, hommelplanten en blauw-paars-roze bloemen. In deze lijst worden de soorten en hun voorkeur voor welk type grondsoort en lichtbehoefte kort besproken. De lijst is gratis te downloaden van www.knnv.nl/hoorn en kijk dan bij De Hoornbloem voor de lijst, bestelwijze en andere informatie. Ook zijn er foto's van de betreffende planten te bekijken. Enkele voorbeelden uit het assortiment: Rapunzel, Naakte lathyrus, Bilzekruid en Gulden sleutelbloem. De prijs is slechts 90 cent per zakje voor circa 2 m² . De mengsels kosten € 2,50 en bevatten minstens 10 soorten zaden voor ongeveer 4 m² . Voor wie de lijst per post wil ontvangen: maak € 2,50 over op postgiro 369 2553 t.n.v. KNNV natuurinfocentrum De Hoornbloem te Zwaag.

Naar boven

 

Tot slot nog wat AVVN-nieuws

Ook hier op het AVVN kantoor kijken we uit naar het voorjaar. Over enkele maanden wordt  bij ons nieuwe gebouw in de Utrechtse wijk Leidsche Rijn de tuin aangelegd. Het gaat om een tuin die zowel door de gemeente als door ons gebruikt gaat worden. Het ontwerp, gemaakt door Roos Broersen, ziet er veelbelovend uit.

Er komen onder andere schooltuintjes voor de kinderen, een bloemenpluktuin, diverse hagen, enkele verhoogde tuingedeelten. Een rand van een oude boomgaard is gespaard gebleven, en aansluitend komt er een rand met kleinfruit. Het zal vooral een educatieve tuin worden,  waar veel verschillende tuinelementen, zoals composthopen, takkenwal, vlechtschermen, een helofytenfilter, een sedumdak, enz. straks te bekijken zijn, alsook een scala aan verschillende planten, inheems en uitheems. Door de gevarieerde aanplant zal de tuin aantrekkelijk zijn voor allerlei insecten; bijen, vlinders, hommels en  zweefvliegen, enz.  Er komt een bijenkast en ook de vogels en andere dieren komen er aan hun trekken.

Het belooft een boeiende tuin te worden en ook een prima plek voor onze activiteiten. 

Alvast twee activiteiten wil ik u noemen:

Dat is als eerste de minicursus Bloeiende Borders. Deze vindt (onder voorbehoud) plaats op 2 mei  van 10 – 16 uur. Deze cursus geeft u zicht op welke planten voor een border geschikt zijn, op de zaken waar u op moet letten bij de inrichting van de border en tevens leer u  hoe u de border moet verzorgen om tot laat in het jaar van de bloei en mooie vormen te kunnen genieten.

Ten tweede is er op 9 mei van 10.30 – 14.00 uur de themabijeenkomst Composttoiletten en andere alternatieven voor riolering, verzorgd door Chris Zijdeveld.

Beide activiteiten vinden plaats in en rond het AVVN-gebouw, Vogelvlinderweg 50, 3544 NJ, Utrecht. Kosten per activiteit  € 10,- inclusief lunch. Opgave via tel.nr. 0346-561612 of info@avvn.nl.

Meer informatie over onze activiteiten deze zomer leest u  in de volgende nieuwsbrief! Dan rest mij nog u een geweldig nieuw tuinjaar te wensen!

Naar boven

 

In dit nummer

1. Snoeien
2. Tuinafscheiding
3. Bouwen met hout
4. Greedschapsonderhoud
5. Workshops
6. Boeken
7. Open tuinen
8. AVVN-nieuws

 

 

 
 

 

Volgende Nieuwsbrief

De volgende nieuwsbrief verschijnt naar verwachting in april 2009

Nieuwsbrief Vriendenkring Natuurlijk Tuinieren/Jaargang 8, nr. 1 januari  2009

Tekst: Cecile Kuipers, AVVN